زایلن
زایلن، مایعی بی رنگ و خوشبو، یک ترکیب مهم در صنایع شیمیایی است. این یک نوع هیدروکربن معطر است که از نفت خام به دست میآید و ساختار مولکولی آن از یک حلقه شش کربنی با دو گروه متیل (CH3) متصل است که آن را به دیمتیل بنزن تبدیل میکند. سه ایزومر وجود دارد – ارتو زایلن، متا زایلن و پارا زایلن – که هر کدام در محل قرارگیری گروه های متیل روی حلقه آروماتیک متفاوت هستند.
زایلن در درجه اول به عنوان حلال در صنایع چاپ، لاستیک و چرم استفاده می شود. همچنین یک جزء کلیدی در تولید بطری های پلاستیکی و لباس های پلی استر است، زیرا پارازایلن پیش ساز اسید ترفتالیک و دی متیل ترفتالات است که هر دو در ساخت پلی اتیلن ترفتالات (PET) استفاده می شوند.
استنشاق بخار زایلن میتواند باعث مشکلات سلامتی مانند سردرد، سرگیجه و حالت تهوع شود، در حالی که قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آن میتواند منجر به شرایط جدی مانند آسیب تنفسی و سیستم عصبی شود. بنابراین، اقدامات ایمنی و برخورد مسئولانه هنگام کار با این ترکیب بسیار مهم است. با وجود این خطرات، کاربردهای متنوع زایلن آن را به بخشی ضروری از صنعت مدرن تبدیل کرده است.
در این مقاله بطور کامل با ساختار ، خواص ، مشخصات ، کاربرد ها و تولید زایلن آشنا خواهید شد. شرکت شیمی مهندسی شکوه پرواز پاژ آمادگی تامین و عرضه انواع حلال های شیمیایی از جمله حلال زایلن را برای مصرف صنایع دارد.
زایلن چیست ؟
زایلن مایعی شفاف، بی رنگ و خوشبو است که بسیار قابل اشتعال است. این یک نوع هیدروکربن معطر است که به طور گسترده در صنایع چاپ، لاستیک و چرم استفاده می شود. اصطلاح “زایلن” در واقع به هر یک از سه ایزومر اشاره دارد: ارتو زایلن، متا زایلن یا پارا زایلن. آنها با آرایش دو گروه متیل (-CH3) روی حلقه فنیل (حلقه شش کربنی با پیوندهای متناوب منفرد و دوگانه، C6H5-) متمایز می شوند.
در اینجا ساختار شیمیایی هر ایزومر آمده است:
- ارتو زایلن (o-xylene) : دو گروه متیل در مجاورت یکدیگر قرار دارند.
- متا زایلن (m-xylene) : گروه های متیل توسط یک اتم هیدروژن از هم جدا می شوند.
- پارا زایلن (p-xylene) : گروه های متیل در مقابل یکدیگر قرار دارند.
از نظر شیمیایی، زایلن با فرمول C8H10 نشان داده می شود. این یک ترکیب آلی فرار (VOC) است، به این معنی که به راحتی می تواند به گاز یا بخار تبدیل شود.
زایلن عمدتاً در نتیجه کربنسازی زغال سنگ در تولید قطران زغالسنگ، در میان سایر فرآیندهای تبدیل شیمیایی در صنعت نفت، تولید میشود. همچنین به مقدار کم در بنزین و سوخت هواپیما یافت می شود.
از نظر کاربرد، زایلن به عنوان حلال در صنایع چاپ، لاستیک، رنگ و چرم استفاده می شود. به عنوان یک عامل تمیز کننده برای ویفرهای فولادی و سیلیکونی استفاده می شود. در صنعت نفت، زایلن به عنوان ترکیب کننده با بنزین استفاده می شود. همچنین به عنوان ماده اولیه برای ساخت رنگ، پلی استر و سایر الیاف مصنوعی استفاده می شود.
با این حال، قرار گرفتن در معرض زایلن می تواند اثرات مضری بر سلامت داشته باشد. قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض سطوح بالای زایلن می تواند منجر به سردرد، عدم هماهنگی عضلات، سرگیجه، گیجی و تغییر در حس تعادل فرد شود. قرار گرفتن در معرض طولانی مدت می تواند منجر به عوارضی مانند سردرد، تحریک پذیری، افسردگی، بی خوابی، بی قراری، خستگی مفرط، لرزش، اختلال در تمرکز و از دست دادن حافظه کوتاه مدت شود.
با توجه به اثرات بالقوه آن بر سلامتی، استفاده از زایلن به اقدامات ایمنی مناسب نیاز دارد. این شامل استفاده از آن در یک منطقه با تهویه مناسب، پوشیدن تجهیزات حفاظتی مناسب و رعایت مقررات و دستورالعمل های محلی است.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی
زایلن، همچنین به عنوان دی متیل بنزن شناخته می شود، یک هیدروکربن معطر است که به طور گسترده در بخش صنعتی استفاده می شود، در درجه اول به عنوان حلال در صنایع چاپ، لاستیک و چرم. همچنین به مقدار کم در سوخت هواپیما و بنزین یافت می شود. زایلن از سه ایزومر تشکیل شده است: ارتو زایلن (o-xylene)، متا زایلن (m-xylene) و پارا زایلن (p-xylene).
Ortho-Xylene | Para-Xylene | Meta-Xylene | |
1,2-dimethylbenzene | 1,4-dimethylbenzene | 1,3-dimethylbenzene | Chemical Name |
106.16 | 106.16 | 106.16 | Molecular Mass (g/mol) |
144 | 138-140 | 138-140 | Boiling Point (°C) |
0.88 | 0.86 | 0.87 | Density (g/cm³) |
32 | 25 | 25 | Flash Point (°C) |
0.35 | 0.33 | 0.34 | Polarity (D) |
25.2- | 13.2 | 47.9- | Freezing Point (°C) |
95-47-6 | 106-42-3 | 108-38-3 | CAS Number |
فرمول زایلن
زایلن یک ترکیب آلی است که در صنعتی که از مواد پلیمری استفاده می کند، از جمله لاستیک و پلاستیک، بسیار مورد استفاده است. همچنین در صنعت رنگ و رزین استفاده می شود. این ماده یک هیدروکربن آروماتیک است و جزء مواد بنزن می باشد. فرمول شیمیایی زایلن C8H10 و ترکیب ساختاری آن معادل با دو حلقه بنزن است که با یک پیوند به هم متصل شده اند.
زایلن در طبیعت بصورت سه ایزومر متفاوت یافت می شود: اورتو-زایلن (o-زایلن)، متا-زایلن (m-زایلن) و پارا-زایلن (p-زایلن). این ایزومرها از لحاظ ساختاری متفاوت هستند و پیوند بین حلقه های بنزن در نقاط مختلفی قرار دارد. این تفاوت ساختاری باعث می شود خواص فیزیکی و شیمیایی این ایزومرها متفاوت باشد.
ساختار شیمیایی زایلین
زایلین یک هیدروکربن آروماتیک است که به صورت متصل شدن یک گروه متیل به ساختار بنزن به دست میمیآید. بر اساس ترتیب اتصال گروههای متیل به هستهی بنزن، زایلین در سه شکل اصلی وجود دارد: اورتو-زایلین (o-xylene)، متا-زایلین (m-xylene) و پارا-زایلین (p-xylene).
ساختار شیمیایی این ایزومرها به شرح زیر است:
ارتو زایلن (o-xylene) | متا زایلن | پارا زایلن (p-xylene) |
CH3 | C6H4 | CH3 |
CH3 | CH3-C6H4-CH3 |
CH3 | CH3-C6H4 | CH3 |
گروههای متیل در نقاط متقابل هسته بنزن واقع شدهاند. | گروههای متیل در نقاط متقابل هسته بنزن واقع شدهاند. | گروههای متیل در نقاط مجاور هسته بنزن واقع شدهاند. |
لطفاً توجه داشته باشید که این توصیفات سادهشده از ساختار زایلین هستند و در واقعیت، بنزن یک ساختار حلقوی دارد که در آن تمام اتمهای کربن با یکدیگر از طریق پیوندهای کووالانت تک و دوگانه به صورت متناوب متصل هستند.
دانسیته زایلن
دانسیته یک مقدار فیزیکی است که جرم یک واحد حجم از ماده را می سنجد. دانسیته زایلن، همانند سایر مواد، می تواند بسته به شرایط دما و فشار تغییر کند.
در شرایط استاندارد (یعنی در فشار 1 اتمسفر و دمای 20 درجه سانتیگراد) ، دانسیته زایلن تقریباً 0.87 گرم بر سانتیمتر مکعب (g/cm³) یا 870 کیلوگرم بر متر مکعب (kg/m³) است.
این دانسیته کمتر از آب است ( که دانسیته آن 1 g/cm³ یا 1000 kg/m³ است ( بنابراین زایلن در آب شناور می شود. این خاصیت در برخی کاربردها مانند جداسازی زایلن از مواد دیگر مفید است.
همچنین لازم به ذکر است که زایلن از چندین ایزومر مختلف تشکیل شده است و هر یک از این ایزومرها ممکن است دانسیته خاص خود را داشته باشد. بنابراین، دانسیته زایلن می تواند بسته به ترکیب خاص آن نوسان کند. با این حال، مقداری که برای دانسیته زایلن ذکر شد به عنوان مقدار میانگین معمول است.
فشار بخار زایلن
فشار بخار یک ماده، فشاری است که توسط بخارهای آن ماده در حالت تعادل با فاز مایع یا جامد آن در دمای معین اعمال می شود.
در مورد زایلن، فشار بخار قابل توجهی دارد، که باعث می شود آن به سرعت تبخیر شود، مخصوصا در دماهای بالا.
به طور خاص، فشار بخار زایلن در دمای اتاق (حدود 20 درجه سانتیگراد) حدود 5-7 kPa است. این یعنی در این دما، زایلن قادر است ایجاد یک طیف بخار فشرده در فضای بسته، که می تواند خطرات احتراق یا انفجار را افزایش دهد.
به طور کلی، فشار بخار یک ماده با افزایش دما افزایش می یابد. بنابراین، فشار بخار زایلن در دماهای بالاتر قابل توجه است و این یک نکته مهم در برنامه های کاربردی و مسائل ایمنی است.
نام های دیگر زاین
زایلن، همچنین به عنوان دی متیل بنزن شناخته می شود، ایزومرهای مختلفی دارد که هر کدام نام های خاص خود را دارند:
- اورتو زایلن (o-xylene) یا 1،2-دی متیل بنزن
- متا زایلن (m-xylene) یا 1،3-دی متیل بنزن
- پارا زایلن (p-xylene) یا 1،4-دی متیل بنزن
اصطلاح “زایلن” اغلب به مخلوطی از این سه ایزومر اشاره دارد که گاهی اوقات “زایلن مخلوط” یا “گزیلول” نیز نامیده می شود.
زایلن میتواند نامهای دیگری نیز بسته به زمینه داشته باشد، مانند:
- زایلول
- مخلوط زایلن ایزومرها
- متیل تولوئن
لطفاً توجه داشته باشید که پیشوندهای «اورتو-»، «متا-» و «پارا-» به موقعیت گروههای متیل (-CH3) روی حلقه بنزن در مولکول زایلن اشاره دارد.
تولید زایلن
زایلن یک هیدروکربن معطر است که به طور گسترده به عنوان حلال در بسیاری از صنایع از جمله چاپ، لاستیک و چرم استفاده می شود. سه نوع اصلی زایلن وجود دارد: ارتو زایلن، متا زایلن و پارا زایلن. فرآیند تولید زایلن به طور کلی شامل مراحل زیر است:
- کراکینگ نفتا: ماده اولیه اولیه برای تولید زایلن معمولاً نفتا است که یک بخش نفتی است. نفتا در یک کراکر بخار تحت یک فرآیند ترک در دمای بالا قرار می گیرد. این فرآیند، مولکولهای هیدروکربن بزرگ نفتا را به مولکولهای کوچکتر تجزیه میکند و مخلوطی از الفینها و آروماتیکها از جمله بنزن، تولوئن و زایلن تولید میکند. این فرآیند اغلب پیرولیز نامیده می شود.
- جداسازی آروماتیک: مخلوط حاصل از فرآیند ترک خوردگی نفتا سرد و فشرده می شود که امکان جداسازی انواع مختلف هیدروکربن ها را فراهم می کند. ترکیبات معطر، از جمله زایلین، با استفاده از فرآیند استخراج با حلال از غیر معطر جدا می شوند. حلال مورد استفاده معمولاً یک ترکیب آلی مانند دی اتیلن گلیکول یا سولفولان است.
- جداسازی زایلن: کسر معطر به دست آمده از فرآیند استخراج با حلال حاوی بنزن، تولوئن و مخلوطی از ایزومرهای زایلن (اورتو، متا و پارا زایلن) و اتیل بنزن است. سپس این مخلوط به یک سری ستون تقطیر فرستاده می شود که در آنجا این اجزا بر اساس نقطه جوششان جدا می شوند.
- ایزومریزاسیون و ترانس آلکیلاسیون: پس از فرآیند جداسازی اولیه، جریان زایلین اغلب حاوی متا زایلین و ارتو زایلین بیشتری نسبت به پارازایلین با ارزش تر است. بنابراین، این جریان به واحد ایزومریزاسیون فرستاده می شود، جایی که از کاتالیزورها برای تبدیل ارتو و متا زایلین به پارا زایلین استفاده می شود. علاوه بر این، هر اتیل بنزن موجود می تواند از طریق فرآیندی به نام ترانس آلکیلاسیون به زایلین تبدیل شود.
- جداسازی پارا زایلن: پارازایلن با استفاده از فرآیند کریستالیزاسیون از مخلوط جدا می شود، زیرا نقطه ذوب آن کمتر از سایر ایزومرهای زایلین است. کریستال های پارا زایلن را می توان جدا کرد و سپس ذوب کرد تا پارازایلین خالص تولید شود.
- خالص سازی: مرحله نهایی خالص سازی هر ایزومر زایلین است که معمولاً از طریق تقطیر به دست می آید. این زایلین با خلوص بالا تولید می کند که برای استفاده در کاربردهای مختلف صنعتی مناسب است.
این یک نسخه ساده شده از فرآیند است و شامل تمام پیچیدگی ها و تغییراتی که می تواند در یک محیط صنعتی در دنیای واقعی رخ دهد، نمی شود. روش ها و تجهیزات خاص مورد استفاده می تواند بسته به طراحی خاص کارخانه و محصولات نهایی مورد نظر متفاوت باشد.
ایزومریزاسیون زایلن
ایزومریزاسیون فرآیندی است که یک ایزومر را به دیگری تبدیل می کند. در زمینه تولید زایلن، ایزومریزاسیون برای تبدیل ایزومرهای کمتر مفید و فراوانتر زایلن ( o-xylene و m-xylene ) به ایزومر مفیدتر و کم فراوانتر (p-xylene) استفاده می شود.
ایزومریزاسیون زایلن معمولاً شامل مراحل زیر است:
- تغذیه واحد ایزومریزاسیون: جریان ایزومرهای مخلوط زایلن، که عمدتاً از m-xylene و o-xylene تشکیل شده است، همراه با یک جریان بازیافتی از هیدروکربن های غیر آروماتیک C8 وارد واحد ایزومریزاسیون می شود.
- گرمایش و اختلاط با هیدروژن: خوراک گرم می شود، با هیدروژن مخلوط می شود و سپس قبل از ورود به راکتور دوباره گرم می شود. هیدروژن برای سرکوب تشکیل محصولات جانبی نامطلوب عمل می کند.
- واکنش کاتالیزوری: سپس مخلوط گرم شده از روی کاتالیزور عبور داده می شود. این کاتالیزور معمولاً یک زئولیت است، نوعی کانی آلومینوسیلیکات با ساختار متخلخل که میتواند طیف گستردهای از کاتیونها مانند Na+، K+، Ca2+ و غیره را در خود جای دهد. در مورد ایزومریزاسیون زایلن، کاتالیزور معمولاً نوعی زئولیت است که به نام ZSM-5 شناخته می شود. این کاتالیزور بازآرایی ساختار مولکولی ایزومرهای زایلن را تسهیل می کند و o-xylene و m-xylene را به p-xylene و ethylbenzene تبدیل می کند.
- جداسازی: جریان محصول واکنش سرد می شود و سپس از یک سری جداکننده و ستون تقطیر عبور می کند. این کار هیدروژن و هیدروکربن های سبک را از جریان زایلن جدا می کند و محصولات جانبی سنگین تر را حذف می کند. هیدروژن و هیدروکربن های سبک معمولاً به راکتور بازیافت می شوند.
- ترانس آلکیلاسیون: اتیل بنزن موجود در جریان محصول می تواند از طریق فرآیندی به نام ترانس آلکیلاسیون به زایلین اضافی تبدیل شود. این معمولاً شامل واکنش اتیل بنزن با یک ترکیب آروماتیک سنگینتر در حضور یک کاتالیزور برای تولید زایلین اضافی و یک ترکیب آروماتیک سبکتر است.
- خالص سازی: در نهایت، جریان محصول به واحد تقسیم زایلین فرستاده می شود، جایی که ایزومرهای مختلف زایلین از طریق تقطیر جدا می شوند. این یک جریان از p-xylene خالص به همراه جریانی از زایلین های مخلوط تولید می کند که می تواند برای پردازش بیشتر به واحد ایزومریزاسیون بازیافت شود.
هدف کلی فرآیند ایزومریزاسیون زایلن به حداکثر رساندن تولید p-زایلن است که با ارزش ترین ایزومرهای زایلن است و به عنوان ماده اولیه در تولید اسید ترفتالیک و پلی اتیلن ترفتالات (PET) استفاده می شود. مواد مهم در ساخت منسوجات و بسته بندی هستند.
تاریخچه زایلن
زایلن یک هیدروکربن معطر است که سال هاست شناخته شده و مورد استفاده قرار گرفته است. در اینجا تاریخچه مختصری از زایلن آورده شده است:
کشف قرن نوزدهم: زایلن برای اولین بار در سال 1851 توسط شیمیدان فرانسوی آگوست کاهورز و شیمیدان اسکاتلندی چارلز گرهارت جدا شد و نامگذاری شد. آنها زایلن را به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهنده قطران زغال سنگ کشف کردند. قطران زغال سنگ مایع غلیظ و تیره ای است که محصول جانبی تولید کک و گاز زغال سنگ از زغال سنگ است.
تولید و استفاده صنعتی: در اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20، با شروع توسعه صنعت پتروشیمی، روش هایی برای تولید زایلن و سایر هیدروکربن های معطر از نفت ابداع شد. زایلن در ابتدا به عنوان حلال و در صنایع چاپ، چرم و لاستیک استفاده می شد.
جنگ جهانی دوم و پس از آن: در طول جنگ جهانی دوم، افزایش قابل توجهی در تقاضا برای زایلن وجود داشت، زیرا برای تولید انواع خاصی از لاستیک مصنوعی و بنزین هواپیما استفاده می شد. پس از جنگ، تقاضا برای زایلن به رشد خود ادامه داد، به ویژه با توسعه صنایع الیاف پلی استر و رزین، که از ایزومر p-xylene به عنوان ماده خام استفاده می کنند.
عصر مدرن: در سالهای اخیر، بیشترین استفاده از زایلن، بهویژه p-xylene، برای تولید اسید ترفتالیک و دیمتیل ترفتالات است که برای ساخت الیاف پلیاستر، فیلمها و رزینها استفاده میشود. زایلن همچنان به عنوان حلال در بسیاری از صنایع و در آزمایشگاه های علمی برای پردازش بافت، رنگ آمیزی و لغزش پوشش در آزمایشگاه های بافت شناسی و پاتولوژی استفاده می شود.
تولید کننده زایلین
ExxonMobil: مستقر در ایالات متحده، ExxonMobil یکی از بزرگترین شرکت های نفت و گاز سهامی عام در جهان است. آنها طیف وسیعی از مواد پتروشیمی از جمله زایلین را تولید می کنند.
Sinopec : این شرکت نفتی دولتی چین یکی از بزرگترین تولیدکنندگان زایلین در جهان است. آنها در تمام بخش های صنعت نفت و گاز از جمله اکتشاف، پالایش و تولید مواد شیمیایی فعالیت می کنند.
Royal Dutch Shell : شل یک شرکت چند ملیتی بریتانیایی-هلندی، یکی از بزرگترین شرکت های نفتی در سطح جهان است. آنها طیف وسیعی از مواد شیمیایی از جمله زایلن را تولید می کنند.
صنایع Reliance: مستقر در هند، شرکت Reliance Industries بزرگترین مجتمع پالایش نفت جهان را اداره می کند که در آن انواع مواد پتروشیمی از جمله زایلن تولید می کند.
BP ( بریتیش پترولیوم ) : BP یک شرکت چند ملیتی نفت و گاز بریتانیا است. آنها طیف وسیعی از مواد شیمیایی از جمله زایلین را به عنوان بخشی از تجارت پتروشیمی خود تولید می کنند.
TotalEnergies : این شرکت چند ملیتی نفت و گاز فرانسوی، انواع مواد پتروشیمی، از جمله زایلین را به عنوان بخشی از مجموعه گسترده خود تولید می کند.
Formosa Plastics Corporation : مستقر در تایوان، Formosa Plastics Corporation یکی از برترین شرکت های پتروشیمی آسیا است که دارای سبد گسترده ای است که شامل زایلن است.
به یاد داشته باشید، بازار زایلین یک بازار جهانی است و تولید در بسیاری از کشورها و شرکت ها پخش شده است. بزرگترین تولیدکنندگان شرکتهای نفت و گاز یکپارچه با عملیات پالایش و پتروشیمی هستند، اما تولیدکنندگان کوچکتری نیز در سراسر جهان وجود دارند.
تولید زایلن در ایران
در کشور ما، مجتمع پتروشیمی نوری با ظرفیت ۷۵۰ هزار تن در سال، بندر امام با ظرفیتی از ۱۸۰ هزار تن در سال، بوعلی سینا با ۴۰۰ هزار تن و اصفهان نیز با ۴۴ هزار تن در سال، با هم توانایی تولید ۱۳۷۴ هزار تن پارازایلن در سال را دارند. به علاوه، سه مجتمع نوری با ظرفیت تولید ۱۰۰ هزار تن، بوعلی سینا با ۳۰ هزار تن و اصفهان با ۲۲ هزار تن در سال، کلیاً می توانند ۱۵۲ هزار تن اورتوزایلن در سال تولید کنند.
کاربرد زایلن
زایلن یک هیدروکربن آروماتیک با ارزش و همه کاره است که در انواع کاربردهای صنعتی نقش بسزایی دارد. این ترکیب با فرمول شیمیایی C8H10 نشان داده می شود و به سه شکل مجزا به نام ایزومرها وجود دارد: ارتو زایلن، متا زایلن و پارا زایلن. هر ایزومر دارای آرایش منحصر به فردی از اتم های هیدروژن در اطراف ساختار حلقه آروماتیک مرکزی است که به آن خواص شیمیایی خاصی می بخشد. در اینجا یک بررسی دقیق تر از کاربردهای اصلی زایلن وجود دارد:
- به عنوان یک حلال: خواص حلال زایلن آن را در بسیاری از کاربردهای صنعتی بسیار مفید می کند. قابل ذکر است که توانایی حل کردن طیف گسترده ای از ترکیبات را دارد، به همین دلیل است که در صنایعی مانند چاپ، لاستیک، چرم و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد. در تولید چسب ها و درزگیرها، زایلن یک عنصر کلیدی است. همچنین در رنگها و لاکها برای کاهش ویسکوزیته آنها استفاده میشود و در نتیجه جریان آنها را بهبود میبخشد و اجرای آنها را آسانتر میکند.
- به عنوان یک عامل تمیز کننده: توانایی زایلن در تمیز کردن موثر سطوح مختلف، آن را به یک انتخاب محبوب در آزمایشگاههای سراسر جهان تبدیل کرده است. این به ویژه برای تمیز کردن ظروف شیشه ای و سایر تجهیزات آزمایشگاهی مؤثر است و اطمینان حاصل می کند که آنها عاری از آلودگی هایی هستند که می توانند در دقت نتایج آزمایشی اختلال ایجاد کنند.
- در آزمایشگاه های بافت شناسی و آسیب شناسی: زایلن نقشی محوری در زمینه پزشکی، به ویژه در آزمایشگاه های بافت شناسی و آسیب شناسی ایفا می کند. در اینجا، به طور منظم برای پردازش بافت، رنگ آمیزی و لغزش پوشش استفاده می شود. وظیفه اصلی آن شفاف سازی بافت ها است و در نتیجه به آنها اجازه می دهد تا به راحتی زیر میکروسکوپ بررسی شوند. این به شناسایی و تشخیص بسیاری از شرایط پزشکی کمک می کند.
- به عنوان یک ماده اولیه شیمیایی: در صنایع شیمیایی، زایلن به عنوان ماده اولیه یا ماده اولیه برای تولید طیف گسترده ای از مشتقات استفاده می شود. یک مثال کلیدی پارازایلن است که در ساخت اسید ترفتالیک و دی متیل ترفتالات استفاده می شود. این دو ترکیب پیش سازهای پلی اتیلن ترفتالات (PET) هستند، نوعی پلاستیک رایج که در محصولات مصرفی متعددی از بطری های نوشیدنی گرفته تا الیاف لباس یافت می شود.
- به عنوان سوخت: خواص زایلن نیز آن را برای استفاده به عنوان سوخت مناسب می کند. این می تواند به طور مستقیم یا به عنوان بخشی از یک ترکیب سوخت مورد استفاده قرار گیرد و جزء انواع خاصی از بنزین حمل و نقل هوایی است. این به بهبود عملکرد سوخت و بهبود احتراق کمک می کند.
با وجود کاربردهای زیاد زایلن، این ماده سمی و بالقوه مضر است. در صورت تماس یا استنشاق می تواند باعث تحریک پوست، چشم و مجاری تنفسی شود. قرار گرفتن در معرض طولانی مدت می تواند منجر به مشکلات سلامتی شدیدتر از جمله افسردگی سیستم عصبی مرکزی شود
کاربرد زایلن در صنعت
زایلن یک هیدروکربن آروماتیک با کاربردهای گسترده در صنایع مختلف است. با توجه به خواص حلال خود، می تواند بسیاری از مواد دیگر را در خود حل کند و در زمینه هایی مانند چاپ، تولید لاستیک و صنعت چرم بسیار ارزشمند است. در صنعت رنگ و پوشش، زایلن به ویژه مفید است زیرا می تواند رزین ها را حل کند و ویسکوزیته رنگ ها را تنظیم کند و به پخش نرم تر و سریعتر خشک شدن آنها کمک کند.
یکی از کاربردهای قابل توجه زایلن در صنایع شیمیایی در تولید سایر مواد شیمیایی است. به ویژه، یکی از ایزومرهای زایلن، معروف به پارا زایلن، یک ماده خام حیاتی در ساخت اسید ترفتالیک و دی متیل ترفتالات است. این ترکیبات پیش سازهای پلی اتیلن ترفتالات (PET)، نوعی پلاستیک معمولی هستند که در طیف گسترده ای از محصولات مصرفی، از جمله بطری های نوشیدنی، بسته بندی مواد غذایی، و الیاف مصنوعی برای لباس استفاده می شود.
زایلن در صنعت چسب و درزگیر نیز استفاده می شود و باعث اثربخشی بیشتر این محصولات می شود. علاوه بر این، زایلن بخشی از فرآیند تولید فیلم و رنگ است که باعث افزایش رنگ و دوام آنها می شود.
در حوزه حمل و نقل هوایی، زایلن به عنوان یک جزء در انواع خاصی از بنزین های هوانوردی استفاده می شود که عملکرد سوخت را بهبود می بخشد و احتراق را بهبود می بخشد.
انواع زایلن
زایلن یک هیدروکربن معطر است که با فرمول C8H10 مشخص می شود. این ماده به سه شکل ایزومری وجود دارد: ارتو زایلن (o-xylene)، متا زایلن (m-xylene) و پارا زایلن (p-xylene). این ایزومرها با آرایش دو گروه متیل (CH3) روی حلقه معطر مولکول زایلن متمایز می شوند.
اورتو زایلین دارای دو گروه متیل در مجاورت یکدیگر است. این آرایش به دلیل مانع فضایی که کارایی بسته بندی را در حالت جامد کاهش می دهد منجر به نقطه جوش بالاتری می شود.
متا زایلن دارای دو گروه متیل است که توسط یک اتم کربن روی حلقه معطر جدا شده اند. این ایزومر به دلیل ساختار متقارنش پایدارترین ایزومر است و نقطه جوش کمتری نسبت به o-xylene اما بالاتر از p-xylene دارد.
پارازایلن دارای دو گروه متیل در انتهای مخالف حلقه آروماتیک است. این ساختار متقارن منجر به نقطه جوش کمتری نسبت به m-xylene می شود. P-xylene به ویژه در صنایع شیمیایی مهم است، زیرا به عنوان ماده اولیه برای سنتز اسید ترفتالیک و دی متیل ترفتالات، پیش سازهای پلی اتیلن ترفتالات پلاستیکی رایج (PET) عمل می کند.
سه ایزومر زایلن، اگرچه از نظر ساختار مولکولی مشابه هستند، اما به دلیل این تغییرات در آرایش گروههای متیل، ویژگیهای فیزیکی و کاربردهای متفاوتی دارند.
اورتو زایلن
اورتو زایلن که با نام o-xylene نیز شناخته می شود، یکی از سه ایزومر زایلن است که با آرایش دو گروه متیل روی حلقه آروماتیک متمایز می شوند. در o-xylene، دو گروه متیل در مجاورت یکدیگر بر روی حلقه بنزن قرار دارند. این آرایش به دلیل مانع فضایی که کارایی بسته بندی را در حالت جامد کاهش می دهد منجر به نقطه جوش بالاتری می شود.
این ایزومر زایلن از طریق تقطیر نفت خام در فرآیندی به نام آلکیلاسیون به دست می آید و همچنین می توان آن را از رفرمینگ کاتالیزوری نفتا استخراج کرد. O-xylene در کاربردهای مختلف در صنایع شیمیایی کاربرد دارد، که عمدتاً به دلیل خواص حلال مؤثر آن است.
به عنوان یک حلال، O-xylene به دلیل توانایی آن در حل کردن طیف گسترده ای از ترکیبات در تولید رنگ، مواد پاک کننده و جوهر استفاده می شود. همچنین در تولید برخی از داروها و آفت کش ها استفاده می شود.
یکی از کاربردهای مهم O-xylene در تولید انیدرید فتالیک است که برای ایجاد نرم کننده برای پلاستیک ها، رنگ ها، مواد دارویی و سایر مواد شیمیایی آلی استفاده می شود.
با وجود مفید بودن، O-xylene، مانند سایر اشکال زایلین، یک ماده بالقوه مضر است. این می تواند باعث تحریک پوست، چشم و تنفس شود و قرار گرفتن در معرض طولانی مدت می تواند منجر به اثرات شدیدتری بر سلامتی شود. بنابراین، همیشه باید با احتیاط و با استفاده از اقدامات ایمنی مناسب رفتار کرد.
متا زایلن
متا زایلن یا m-xylene یکی از سه شکل ایزومر زایلن است. این مایع بی رنگ و خوشبو است که مانند ایزومرهای دیگرش عمدتاً از تقطیر نفت به دست می آید. در مورد m-xylene، دو گروه متیل توسط یک اتم کربن روی حلقه بنزن معطر از هم جدا می شوند که ساختار متقارنی به آن می دهد. این تقارن باعث می شود m-xylene پایدارترین ایزومر در بین سه ایزومر باشد و منجر به نقطه جوشی می شود که کمتر از o-xylene اما بالاتر از p-xylene است.
M-xylene به روش های مختلفی در صنایع شیمیایی استفاده می شود. یکی از کاربردهای اولیه آن به عنوان ماده اولیه در تولید اسید ایزوفتالیک است، ترکیبی که به عنوان یک عنصر کلیدی در تولید انواع خاصی از رزین ها، به ویژه رزین های پلی استر غیراشباع استفاده می شود. این رزین ها در کاربردهای مختلفی از جمله به عنوان چسب در رنگ ها و پوشش ها و در تولید پلاستیک های تقویت شده با فایبرگلاس استفاده می شوند.
M-xylene همچنین به عنوان یک حلال در انواع کاربردهای صنعتی به دلیل توانایی آن در حل موثر سایر مواد استفاده می شود. در ساخت رنگ ها و در صنعت لاستیک سازی به عنوان حلالی استفاده می شود که به فرآیند پلیمریزاسیون محلول کمک می کند.
با وجود کاربرد آن، m-xylene یک ماده خطرناک است. این ماده قابل اشتعال است و بخارات آن می تواند باعث تحریک چشم و عوارض سیستم عصبی مرکزی مانند سردرد، سرگیجه و حالت تهوع شود. قرار گرفتن در معرض طولانی مدت می تواند منجر به مشکلات جدی تری برای سلامتی شود. بنابراین، هنگام کار با m-xylene نیاز به برخورد دقیق و اقدامات ایمنی مناسب است.
پارا زایلن
پارا زایلن که اغلب به اختصار p-xylene نامیده می شود، یکی از سه ایزومر زایلن، یک هیدروکربن آروماتیک فرار است. در p-xylene، دو گروه متیل در انتهای مخالف حلقه بنزن قرار دارند و در نتیجه ساختاری متقارن ایجاد میشود. این تقارن منجر به نقطه جوش کمتری در مقایسه با سایر ایزومرهای زایلین، ارتو زایلن و متا زایلن می شود.
P-xylene یک مایع بی رنگ و قابل اشتعال است که به طور گسترده در صنایع شیمیایی استفاده می شود، در درجه اول به عنوان پیش ساز سایر مواد شیمیایی. مهمترین کاربرد آن در تولید اسید ترفتالیک و دی متیل ترفتالات است که هر دو برای تولید پلی اتیلن ترفتالات (PET) استفاده می شوند. PET نوعی پلاستیک است که به طور گسترده در بسته بندی مواد غذایی و نوشیدنی به ویژه در تولید بطری های پلاستیکی و همچنین در صنعت نساجی به عنوان جزئی از الیاف پلی استر مورد استفاده در لباس و پارچه استفاده می شود.
همچنین به عنوان ماده اولیه در تولید انواع رنگ، مواد دارویی و سایر مواد شیمیایی استفاده می شود. علاوه بر این، به دلیل خواص حلال، p-xylene در برخی از مواد شوینده صنعتی استفاده می شود.
مانند ایزومرهای آن، p-xylene یک ماده خطرناک است. قابل اشتعال است و در صورت استفاده نادرست می تواند باعث مشکلات سلامتی شود. قرار گرفتن در معرض p-xylene می تواند باعث تحریک چشم و پوست شود و استنشاق آن می تواند منجر به سرگیجه، سردرد و در موارد شدید عوارض جدی تری بر سیستم عصبی مرکزی شود. بنابراین، استفاده از اقدامات ایمنی مناسب هنگام استفاده از p-xylene برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض احتمالی و خطرات سلامتی ضروری است.
زایلن مخلوط
زایلن مخلوط، که ترکیبی از سه ایزومر زایلن است: ارتو زایلن (o-xylene)، متا زایلن (m-xylene) و پارازایلن (p-xylene). ). این ایزومرها در حالی که فرمول شیمیایی یکسانی دارند (C8H10) اما در موقعیت قرارگیری دو گروه متیل روی حلقه بنزن متفاوت هستند. زایلن مخلوط همچنین حاوی اتیل بنزن، یک هیدروکربن آروماتیک نزدیک به هم است.
زایلن مخلوط یک مایع بی رنگ و خوشبو است که عمدتاً از تقطیر نفت به دست می آید. این یک حلال قوی است و به دلیل قدرت در حل کردن رزین ها و سایر مواد به طور گسترده در صنایع شیمیایی، رنگ و پوشش استفاده می شود. همچنین به دلیل خاصیت حلال آن در صنایع چاپ، لاستیک و چرم استفاده می شود.
در صنایع شیمیایی، زایلین مخلوط نقش مهمی را به عنوان ماده اولیه در تولید مواد شیمیایی مختلف ایفا می کند. می توان آن را به ایزومرهای جداگانه خود جدا کرد، که سپس به عنوان مواد اولیه برای سنتز سایر مواد شیمیایی مهم، مانند اسید ترفتالیک از p-xylene، یک جزء کلیدی در تولید پلاستیک پلی اتیلن ترفتالات (PET) استفاده می شود.
زایلن مخلوط نیز به دلیل قدرت حلال خود به عنوان پاک کننده و چربی زدا در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، به عنوان یک جزء در بنزین حمل و نقل هوایی استفاده می شود، جایی که عملکرد سوخت را افزایش می دهد.
زایلن پتروشیمی
زایلن پتروشیمی به زایلنی گفته می شود که از نفت از طریق یک سری فرآیندهای شیمیایی پیچیده تولید می شود. زایلن، یک هیدروکربن آروماتیک فرار، به سه شکل ایزومر وجود دارد: ارتو زایلن، متا زایلن، و پارا زایلین، که اغلب در مجموع به عنوان زایلن شناخته میشوند. این ایزومرها در قرارگیری دو گروه متیل روی حلقه بنزن متفاوت هستند.
زایلن پتروشیمی یک مایع بی رنگ و با بوی شیرین است که عمدتاً به عنوان حلال و به عنوان ماده اولیه در تولید سایر مواد شیمیایی استفاده می شود. این یک جزء ضروری در صنایع مختلف به دلیل خواص حلال موثر آن است که به آن اجازه می دهد تا طیف گسترده ای از مواد را حل کند. این امر زایلین پتروشیمی را در صنایعی مانند چاپ، لاستیک سازی و صنعت چرم ارزشمند می کند.
در صنایع شیمیایی، به عنوان یک ماده خام کلیدی برای تولید سایر مواد شیمیایی عمل می کند. به عنوان مثال، پارازایلن، یکی از ایزومرها، در تولید اسید ترفتالیک و دی متیل ترفتالات، که پیش سازهای پلی اتیلن ترفتالات (PET)، نوعی پلاستیک معمولی هستند، بسیار مهم است.
زایلن پتروشیمی همچنین در صنعت چسب استفاده می شود، جایی که به حل موثر ترکیبات مختلف کمک می کند. این ماده در تولید رنگ ها و فیلم ها استفاده می شود و جزئی در انواع خاصی از بنزین های هوانوردی است که کارایی سوخت را افزایش می دهد.
نکات ایمنی کاربرد زایلن
زایلن یک مایع قابل اشتعال و بی رنگ است که در صنایع مختلف از جمله بخش های چاپ، لاستیک و چرم استفاده می شود. همچنین به عنوان حلال در محصولاتی مانند رنگ و لاک استفاده می شود. در حالی که کاربردهای زیادی دارد، به دلیل خطرات بالقوه سلامتی و ایمنی، باید با دقت از زایلن استفاده کرد. در اینجا چند نکته ایمنی برای استفاده از زایلین آورده شده است:
حفاظت شخصی
از PPE مناسب استفاده کنید: هنگام کار با زایلن از لباس های محافظ، از جمله دستکش، عینک ایمنی، و روپوش آزمایشگاهی استفاده کنید. همیشه از دستکش های مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده کنید و در صورت وجود خطر پاشش از محافظ صورت استفاده کنید.
حفاظت تنفسی: اگر تهویه کافی نیست، از محافظ تنفسی مناسب استفاده کنید. این ممکن است یک ماسک کارتریج شیمیایی با کارتریج های بخار آلی یا یک ماسک هوای عرضه شده بسته به سطح قرار گرفتن در معرض باشد.
حمل و نگهداری ایمن
از منابع حرارتی و اشتعال اجتناب کنید: زایلین بسیار قابل اشتعال است. از شعله های باز، جرقه یا سطوح داغ اجتناب کنید. تجهیزات الکتریکی مورد استفاده در مناطقی که بخار زایلن ممکن است وجود داشته باشد باید ضد انفجار باشند.
تهویه مناسب: از زایلن در مناطقی با تهویه مناسب برای جلوگیری از تجمع بخارات استفاده کنید. تهویه اگزوز محلی (LEV) برای کنترل انتشار گازهای گلخانه ای در نقطه تولید توصیه می شود.
ذخیره سازی مناسب: زایلن را در ظروف محکم بسته و در مکانی خنک و دارای تهویه مناسب و دور از مواد ناسازگار نگهداری کنید. زایلین نباید با عوامل اکسید کننده یا منابع حرارتی ذخیره شود.
اقدامات اورژانسی
پاکسازی نشت: در صورت نشت از مواد جاذب برای جمع آوری مایع استفاده کنید. این مواد را طبق مقررات محلی دور بیندازید.
اقدامات اطفاء حریق: از اسپری آب، فوم، مواد شیمیایی خشک یا دی اکسید کربن برای خاموش کردن آتش زایلن استفاده کنید. از جریان مستقیم آب استفاده نکنید، زیرا ممکن است آتش را گسترش دهد.
ملاحظات بهداشتی
اجتناب از استنشاق: بخار زایلین می تواند باعث تحریک چشم ها و مجاری تنفسی شود. قرار گرفتن در معرض مزمن می تواند منجر به مشکلات سلامتی جدی تری مانند اثرات عصبی شود.
از تماس پوست و چشم خودداری کنید: زایلن می تواند پوست را از بین ببرد و منجر به تحریک و درماتیت شود. همچنین می تواند باعث تحریک یا آسیب جدی چشم شود.
اقدامات کمک های اولیه: در صورت استنشاق زایلن، فرد را به هوای تازه منتقل کنید. در صورت تماس با پوست یا چشم، کاملاً با آب بشویید. در صورت مصرف، استفراغ ایجاد نکنید. در همه موارد، فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
به یاد داشته باشید، برای دستورالعمل های خاص و اطلاعات دقیق ایمنی، همیشه به برگه داده های ایمنی مواد (MSDS) یا برگه داده های ایمنی (SDS) برای زایلن مراجعه کنید. همچنین رعایت هر گونه مقررات محلی، ایالتی و فدرال در هنگام استفاده، ذخیره و دفع زایلین بسیار مهم است.
زایلن MSDS
MSDS مخفف عبارت Material Safety Data Sheet است. این سندی است که اطلاعات دقیقی در مورد خطرات احتمالی (سلامتی، آتش سوزی، واکنش پذیری، محیطی) مرتبط با یک محصول شیمیایی و دستورالعمل هایی برای جابجایی، استفاده، ذخیره سازی و دفع ایمن ارائه می دهد. در جدول زیر خلاصه ای از اطلاعات MSDS زایلن آورده شده است :
بخش | توضیح |
نام محصول | زایلن |
تولید کننده | اطلاعات تولید کننده |
خطرات عمده | قابل اشتعال، تحریک کننده چشم و دستگاه تنفسی، می تواند اثرات سمی بر سیستم عصبی داشته باشد |
کنترل تماس | استفاده از دستکش های مقاوم در برابر مواد شیمیایی، عینک ایمنی، لباس محافظ |
واکنش های خطرناک | واکنش با اکسیدها، حرارت، شعله و منابع جرقه |
اقدامات اضطراری | به کارگیری فوم، آب پاشیده، مواد خشک شیمیایی یا دی اکسید کربن برای خاموش کردن آتش |
روش های نگهداری | نگهداری در محیط خنک و خوب تهویه شده، دور از منابع حرارت و مواد اکسید کننده |
اقدامات اولیه در مواجهه | در صورت تماس با چشم یا پوست، با آب شستشو داده و در صورت نیاز، به پزشک مراجعه کنید. در صورت استنشاق، فرد را به هوای تازه منتقل کنید و در صورت نیاز، به پزشک مراجعه کنید. |
اقدامات زیست محیطی | جلوگیری از ورود به زیرزمین، آبراهه ها، یا خاک |
فروش زایلن
ما در شرکت شیمی مهندسی شکوه پرواز پاژ ، آمادگی تامین انواع حلال های شیمیایی از جمله حلال زایلن را داریم . پیشنهادات ما در طیف متنوعی از صنایع است و نیازهای مشتریانی را که به دنبال راهحلهای شیمیایی با کیفیت، قابل اعتماد و مؤثر هستند، برآورده میکند.
ما نقش مهمی را که حلال ها در کاربردهای مختلف صنعتی ایفا می کنند، از جمله استفاده از آنها در سنتزهای شیمیایی، فرآیندهای تمیز کردن و به عنوان اجزای کلیدی در رنگ ها، لاک ها، چسب ها و بسیاری موارد دیگر را می دانیم. تعهد ما به کیفیت ، تضمین می کند که هر حلالی که ارائه می کنیم با استانداردهای سختگیرانه صنعت مطابقت دارد و عملکرد مطلوب را در هر برنامه ای ارائه می دهد.
ما به عنوان یک سازمان مشتری محور، فرآیند سفارش و تحویل یکپارچه را ارائه می دهیم. ما برای رسیدگی به سفارشات در هر اندازه، از سفارشات در مقیاس کوچک تا سفارشات عمده، مجهز هستیم و از تحویل به موقع و بدون به خطر انداختن کیفیت محصول اطمینان می دهیم. ما همچنین متعهد به ارائه خدمات پس از فروش عالی هستیم و به مشتریان خود در مورد هر گونه سؤال یا ابهان در مورد محصولات کمک می کنیم.
کارشناسان ما به طور مستمر در مورد آخرین پیشرفتها و روندها در صنایع شیمیایی تحقیق میکنند و به ما این امکان را میدهند تا سبد محصولات خود را به روز کنیم و موثرترین راهحلها را به مشتریان خود ارائه دهیم.
به طور خلاصه شرکت شیمی مهندسی شکوه پرواز پاز شریک مورد اعتماد شما برای تمامی نیازهای حلال های شیمیایی شما می باشد. با طیف گسترده محصولات، تعهد به کیفیت، خدمات مشتری محور و نوآوری مستمر، هدف ما ارائه راه حل هایی است که نه تنها انتظارات شما را برآورده می کند، بلکه فراتر از انتظارات شماست.
بسته بندی زایلن
زایلن مایعی شفاف، بی رنگ و خوشبو است که بسیار قابل اشتعال است. این یک نوع هیدروکربن معطر است که به طور گسترده به عنوان حلال در صنایعی مانند چاپ، لاستیک و چرم استفاده می شود. زایلن همچنین یک عنصر کلیدی در سوخت هواپیما، رنگ و لاک است.
بسته بندی زایلن معمولا در بشکه ای 180 کیلوگرمی عرضه می شود. این یک اندازه استاندارد برای بسیاری از مواد شیمیایی صنعتی است که امکان حمل و نقل، ذخیره سازی و جابجایی ایمن و کارآمد را فراهم می کند. این بشکه ها که اغلب از فولاد یا پلاستیک ساخته می شوند، به گونه ای طراحی شده اند که مقاوم و ضد نشتی باشند تا از هرگونه آلودگی محیطی جلوگیری کنند.
هر بشکه 180 کیلوگرمی زایلن تقریباً حاوی 225 لیتر مایع است، زیرا چگالی زایلین در دمای اتاق تقریباً 0.86 کیلوگرم در لیتر است. بشکه ها معمولاً با یک بند یا دوشاخه مهر و موم می شوند و ممکن است یک شیر یا دریچه برای پخش آسان زایلن داشته باشند.
هنگام برخورد با زایلن به دلیل اشتعال پذیری و خطرات سلامتی، ایمنی یک جنبه حیاتی است. ضروری است که این بشکه ها را در مکانی خنک و دارای تهویه مناسب به دور از منابع گرما یا شعله های باز نگهداری کنید. همچنین هنگام کار با زایلن، از تجهیزات حفاظت فردی مناسب، از جمله لباس های محافظ، دستکش و محافظ چشم استفاده شود.
در صورت ریزش باید از مواد طراحی شده برای جذب نشت مواد شیمیایی استفاده شود و منطقه باید به خوبی تهویه شود. دفع زایلین و ظروف آن باید طبق مقررات و دستورالعمل های محلی انجام شود.
علاوه بر اقدامات ایمنی فیزیکی، بشکه همچنین دارای برچسبی است که اطلاعات ضروری ایمنی و جابجایی را ارائه می دهد. این شامل نمادهای خطر، اظهارات احتیاطی، و اقدامات کمک های اولیه است، همانطور که توسط سیستم هماهنگ جهانی طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی (GHS) مشخص شده است.
به طور خلاصه، یک بسته زایلن، به طور معمول در یک بشکه 180 کیلوگرمی، یک بسته صنعتی استاندارد برای این حلال پرکاربرد است. بشکه ها برای جابجایی و نگهداری ایمن و کارآمد طراحی شده اند، اما به دلیل اشتعال پذیری و خطرات سلامت زایلن، باید با رعایت تمام دستورالعمل های ایمنی با آنها رفتار کرد.
نگاهی به بازار زایلن
با توجه به کاربرد گسترده زایلن در بخشهای متعدد، بازار جهانی زایلین بخش مهمی از صنعت پتروشیمی است. طی سال های اخیر بازار زایلین یک سیر صعودی را نشان میدهد. زایلین که عمدتاً در طی فرآیند پالایش نفت و قطران زغالسنگ استخراج میشود، یک هیدروکربن معطر است که به طور گسترده به عنوان حلال در صنایع مختلف و به عنوان ماده خام در سنتز رنگها، مواد شیمیایی کشاورزی، داروسازی و پلیمرها بهویژه در صنعت پلی استر استفاده میشود. مورد دوم به ویژه قابل توجه است زیرا تقاضا برای پلی اتیلن ترفتالات (PET)، نوعی پلی استر، در بخش هایی مانند بسته بندی، منسوجات و بطری سازی زیاد است که مستقیماً بر بازار زایلین تأثیر می گذارد.
یکی از عوامل کلیدی که باعث رشد بازار زایلین می شود، رشد اقتصادی ثابت در کشورهای در حال توسعه، به ویژه در منطقه آسیا و اقیانوسیه است. کشورهایی مانند چین و هند شاهد صنعتی شدن و شهرنشینی سریع بودهاند که به افزایش تقاضا برای بستهبندی، منسوجات و مصالح ساختمانی منجر میشود و در نتیجه بازار زایلین را تقویت میکند.
با این حال، بازار زایلین بدون چالش نیست. نگرانی اولیه، خطرات زیست محیطی و بهداشتی مرتبط با زایلین است. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این ترکیب می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی از جمله سردرد، سرگیجه، تحریک پوست و حتی آسیب به کبد و کلیه شود. دولتها در سرتاسر جهان مقررات سختگیرانهای را در مورد استفاده و دفع مواد شیمیایی خطرناک اجرا میکنند که به طور بالقوه میتواند مانع رشد بازار زایلین شود.
ظهور جایگزین های زیستی برای زایلین عامل دیگری است که می تواند بر بازار تأثیر بگذارد. شرکتها در حال سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه برای توسعه جایگزینهای پایدار و سازگار با محیطزیست هستند که میتواند پویایی بازار را در آینده مختل کند.
از نظر عرضه، نوسانات قیمت نفت خام می تواند بر بازار زایلین تأثیر بگذارد زیرا مستقیماً بر هزینه های تولید تأثیر می گذارد. تنش های سیاسی در مناطق نفت خیز، بلایای طبیعی یا تغییرات ناگهانی در سیاست های تولید می تواند باعث نوسانات قیمت نفت و در نتیجه قیمت زایلین شود.
در نتیجه، در حالی که چشمانداز رشد برای بازار جهانی زایلین قوی به نظر میرسد، عمدتاً به دلیل تقاضای فزاینده صنایع نهایی و رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه، نگرانیهای زیستمحیطی، فشارهای نظارتی، ظهور جایگزینهای مبتنی بر زیستی و قیمت نفت خام. بی ثباتی چالش های مهمی ایجاد می کند.